The North Face, VF Corporation’a bağlı olarak Türkiye’de uzun süredir çalışan tedarikçisi Gelişim Tekstil’den siparişlerinin büyük kısmını çekerek üretimini Vietnam ve Bangladeş’e taşıdı. Bu karar, Türkiye’nin küresel hazır giyim zincirindeki konumunu tehdit eder nitelikte olarak değerlendiriliyor.
Gelişim Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Akçay, dünyanın ikinci, Avrupa Birliği’nde ise en büyük üretici konumundaki The North Face’in kararını şu sözlerle özetledi: “Geçen yıl 30 milyon Euro’luk üretim yapıyorduk; şimdi sadece 4-5 milyon Euro’luk sipariş kalacak. Maliyet artışları nedeniyle yaklaşık 25 milyon Euro’luk iş kaybı yaşadık.” Türkiye’de artan işçilik maliyetleri ve kur-enflasyon dengesizliği ise rekabet gücünü zayıflatıyor.
Akçay, son üç yılda asgari ücretin %302, enflasyonun %290, dövizin ise sadece %132 yükseldiğini belirterek, bu durumun Türkiye’yi AB ülkelerinden bile daha pahalı hale getirdiğini ifade ediyor. Gelişim Tekstil, İstanbul, Çorlu ve Adıyaman’daki entegre tesislerinde yaklaşık bin 200 çalışanıyla VF Corporation’ın The North Face, Vans ve Timberland gibi markalara üretim yapıyordu. Ancak 2022’de 90 milyon dolar olan ihracat, 2023 ve 2024 yıllarında 50-60 milyon dolar arasına geriledi.
Şirketin öngörüsü, 2025 yılında cironun %50 küçüleceği ve çalışan sayısının da yarıya inebileceği yönünde. Sektördeki daralmanın, global markaların üretimlerini Uzakdoğu’ya kaydırmasıyla derinleştiği belirtiliyor. “Dolar/TL 80 seviyesinde olsaydı, üç yıl önceki iş hacmimizi koruyabilirdik. Aksi takdirde üretimden çekilmeler artacak.” şeklinde uyarıyor Akçay.
Gelişim Tekstil bu yıl yaklaşık 5 milyon dolar zarar öngörüyor ve 2027’ye kadar ekonomik toparlanma ihtimali bulunmuyor. Şirket kısa vadeli siparişlerle ayakta kalmaya çalışsa da uzun vadeli alım garantisi veren marka bulunmuyor.