Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, rüyaların duygusal ve bilişsel süreçlerle nasıl ilişkili olduğuna dair derin bir bakış sunuyor. Rüyalar, bastırılmış duyguların ve arzuların semboller aracılığıyla görünür hale gelmesini sağlayan bir dille konuşur; bu bakış açısı, bilinçdışının işleyişine ışık tutar. REM uykusunun yoğunlaştığı dönemlerde beynin duygusal öğrenme, stresle başa çıkma ve hafıza bütünleşme işlemlerinin aktifleştiğini gösteren nörobilimsel bulgular, rüyaların uykunun en karmaşık parçalarından biri olduğunu doğrular.
Rüyaların evrensel temaları üzerinde dururken, Erol her bireyin kişisel deneyimlerine bağlı farklı rüyalar gördüğünü, ancak kabusların, düşmelerin, uçmaların, geç kalma korkularının ve ölüm temasının ortak yobazlar gibi motifler taşıdığını ifade ediyor. Bu rüyalar, içsel dünyamızda var olan duygu ve kaygıları işlemeye yönlendiren sembolik iletişimler olarak değerlendirilebilir.
Tekrarlayan rüyalar çoğu zaman çözülememiş konuların yüzeye çıkmasıyla meydana gelir. Bu rüyalar, bastırılmış bir çatışmayı veya geçmişte yaşanmış bir travmayı tekrar gündeme getirerek kişinin hayatında ele alınması gereken alanları işaret eder. Terapötik süreçte bu rüyaların anlatılması, içsel çatışmaların anlaşılmasına ve rüyaların tekrarlama döngüsünün zayıflamasına yardımcı olur.
Rüyalar tek bir rüyadan yola çıkarak genel bir yargıya varılmasını zorlaştırır. Çocukluk ve yetişkinlik dönemi rüyalarında belirgin farklar bulunmaktadır. Çocukluk rüyaları çoğunlukla güvenlik, korku ve yakın ilişkilerle yakından ilişkilidir; yetişkin rüyaları ise iş hayatı, sorumluluklar ve kimlik çatışmaları üzerine odaklanabilir. Bu nedenle rüyalar, gelişimsel süreçlerimizin bir aynasıdır ve zaman içinde değişiklik gösterir.
Rüyaların hatırlanma sıklığında bireysel farklılıklar belirleyici rol oynar. REM evresinde uyananlar rüyalarını daha kolay hatırlama eğilimindeyken, derin uyku evrelerinde uyananlar hatırlama konusunda zorluk yaşayabilir. Stres, duygusal yoğunluk ve travmatik yaşantılar da rüya hatırlama sıklığını artırabilir. Ancak sık rüya görmek ya da hatırlamak tek başına bir sorun göstergesi değildir. Rüyaların içerik, tekrar ve kişinin iç dünyasına yaptığı çağrılar birlikte değerlendirildiğinde, rüyalar kişinin kendini anlama yolunda güçlü bir araç sunar.
Kaynak: Beyaz Haber Ajansı (BYZHA)